Τραυλισμός: Tι είναι κι αν αντιμετωπίζεται

Από την ειδική παιδαγωγό Ιφιγένεια Πετρίδου.

Τραυλισμός: Tι είναι κι αν αντιμετωπίζεται

Με τον όρο «Τραυλισμό», εννοούμε μια διαταραχή του προφορικού λόγου που περιλαμβάνει δυσχέρειες προσωδιακού χαρακτήρα, με κύρια χαρακτηριστικά τον άριθμο, μη ευχερή και συχνά διακοπτόμενο λόγο. Το άτομο παρουσιάζει επαναληπτικές τάσεις σε μία ή περισσότερες συλλαβές ή φθόγγους (πχ η επανάληψη του φθόγγου π στη φράση: «Κοίτα το π-π-παιδί» ή οι επιμηκύνσεις ήχων: «μμμμμμμείνε μαζί μου) όπως και πιθανή παύση όταν πρόκειται να αρθρώσει συγκεκριμένους φθόγγους (μπλοκαρίσματα, το παιδί προσπαθεί να παράγει κάποιον ήχο αλλά δεν τα καταφέρνει είτε νιώθει κόπωση όταν μιλά). Παράγοντες όπως η κληρονομικότητα, η γενετική προδιάθεση, οι οργανικές βλάβες, το φύλλο του παιδιού, τα γνωστικά ελλείμματα και οι περιβαλλοντικές επιδράσεις, έχει διαπιστωθεί ότι δρουν καταλυτικά στην εμφάνιση τραυλισμού στο άτομο.

Δεδομένου ότι ο τραυλισμός αποτελεί μια δυσκολία στη ροή της ομιλίας του ατόμου, επηρεάζοντας την εύρυθμη και σωστή λειτουργία της, τα παιδιά που παρουσιάζουν αυτή τη διαταραχή, συναισθάνονται τη διαφορετικότητά τους σε σχέση με άλλους ανθρώπους, ώστε αρκετές φορές να εμπαίζονται γι’ αυτή τη λεκτική τους ιδιαιτερότητα από συνομηλίκους που χρησιμοποιούν τον λόγο ομαλά, με αποτέλεσμα να καταρρακώνονται τόσο συναισθηματικά όσο και ψυχολογικά.

Στις κοινωνικές τους συνάψεις, παρουσιάζονται έντρομοι, συναισθηματικά ασταθείς και επιφορτισμένοι με άγχος, νιώθοντας κατώτεροι απ’ τους άλλους ανθρώπους, ενώ δεν είναι λίγες οι φορές που τα μειονεκτικά τους συναισθήματα καταστρατηγούν τη μαθησιακή και κοινωνική τους πορεία. Τα ελλείμματα στη γλωσσική τους ανάπτυξη μαζί με το άγχος του στιγματισμού, έχουν επιπτώσεις στην απόδοσή τους στο σχολικό συγκείμενο, παρουσιάζοντας μειωμένα κίνητρα και τάσεις αποστασιοποίησης από το γύρω περιβάλλον. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, η κοινωνική αλληλεπίδραση αυτών των παιδιών λόγω του προβλήματος στο λόγο που αντιμετωπίζουν, γίνεται τις περισσότερες φορές με μεγάλη διστακτικότητα και δυσκολία εκ μέρους τους, με αποτέλεσμα να αποφεύγουν καταστάσεις που απαιτούν λεκτική επικοινωνία, φοβούμενοι ότι θα γίνουν ξανά αποδέκτες ειρωνικών σχολίων. Έτσι, αυτή η κατάσταση τους οδηγεί συχνά στην περιθωριοποίηση και στην κοινωνική απομόνωση.

Θεμέλιος λίθος για μια θεραπευτική παρέμβαση, αποτελεί η φύση και το μέγεθος της εν λόγω διαταραχής που υφίσταται το παιδί καθώς και οι αιτιακοί παράγοντες που επενεργούν συντελεστικά. Ωστόσο, το παιδί στην πρώιμη ηλικία των 5 ετών, δεν μπορεί να δεχτεί παρέμβαση θεραπείας λόγω του αρνητικού αντίκτυπου που θα είχε στη ψυχοσύνθεση του ίδιου του ατόμου και των μεγάλων πιθανοτήτων φυσικής αποκατάστασης του λόγου με την πάροδο του χρόνου.

Τα προγράμματα λογοθεραπείας μπορούν να φανούν σωτήρια όταν το γλωσσικό πρόβλημα επιμένει, βοηθώντας αισθητά το παιδί να μειώσει τη συχνότητα των συμπτωμάτων του τραυλισμού μέσα από εξατομικευμένες τεχνικές και μεθόδους, εντοπίζοντας και αποκαθιστώντας τις δυσχέρειες. Σε συνδυασμό με τη λογοθεραπεία, χρήσιμη καθίσταται και η συναισθηματική υποστήριξη του ατόμου, η οποία συμβάλλει στην αποδοχή του προβλήματος και στην αύξηση της αυτοπεποίθησής του, ώστε ο μαθητής με τραυλισμό να μην αγχώνεται για δικές του λεκτικές εκτροπές σε μια συζήτηση αλλά να επικεντρώνει τις προσοχή του στο λόγου του συνομιλητή.

Ακόμα, η οικογενειακή θεραπεία μέσω συμβουλευτικής από ειδικούς ψυχολόγους και κοινωνικούς λειτουργούς, θα μπορούσε να ωφελήσει στις επικοινωνιακές σχέσεις γονέων και παιδιών, όπως και στην προώθηση μιας θετικότερης στάσης από τους πρώτους σχετικά με τη διαταραχή του τραυλισμού, αναπτύσσοντας στο παιδί τους από μικρή ηλικία συναισθήματα ψυχικής ανθεκτικότητας.

Τέλος, αξιόλογη μπορεί να είναι και η συμβολή της τεχνολογίας μέσω της χρησιμοποίησης ηλεκτρικών λογισμικών που ανατροφοδοτούν την ακουστική δίοδο του ατόμου με τραυλισμό, εμπλέκοντάς το παράλληλα στην παραγωγή λόγου.

Βιβλιογραφία

Μαλανδράκη, Γ. (2012). Εξελικτικός και Επίμονος Τραυλισμός, Αθήνα, Αυτοέκδοση.

Στασινός, Δ. (2016). Η Ειδική Εκπαίδευση 2020. Για μια συμπεριληπτική ή ολική εκπαίδευση στο Νέο-ψηφιακό Σχολείο. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.

Παρακαλούμε κατά την ηλεκτρονική αναδημοσίευση οποιουδήποτε περιεχομένου να αναγράφετε την πηγή με ενεργό σύνδεσμο προς το oloigiatopaidi.gr. Ευχαριστούμε!