Παιδιά και έφηβοι, έχουν άραγε τις ίδιες διατροφικές ανάγκες;
Από τη διατροφολόγο Σταυρούλα Γκιουζελίδου
Από τα 5 χρόνια που ξεκινάει η παιδική ηλικία μέχρι την εφηβεία υπάρχουν μεγάλες αλλαγές στις διατροφικές ανάγκες και προτιμήσεις των παιδιών.
Κατά την περίοδο της παιδικής ηλικίας(5-9 ετών) υπάρχει μια φάση σχετικής ηρεμίας στον οργανισμό όπου πραγματοποιείται μια αργή αλλά σταθερή ανάπτυξη, μετά την πολύ έντονη ανάπτυξη που παρατηρείται στη βρεφική και προνηπιακή ηλικία. Ο οργανισμός στην προεφηβική περίοδο (9-10 έτη) αρχίζει να προετοιμάζεται για την επόμενη έντονη φάση της ψυχοσωματικής του ωρίμανσης που θα κορυφωθεί κατά την εφηβεία. Αυτή είναι η ηλικία όπου αυξάνεται σιγά σιγά η ταχύτητα ανάπτυξης και σε πολλές περιπτώσεις ξεκινούν ήδη οι προεφηβικές αναπτυξιακές διαδικασίες .
Οι ανάγκες των παιδιών αυτών των ηλικιών επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες, όπως το ρυθμό ανάπτυξης του παιδιού, τη δραστηριότητά του ,τη σύσταση του σώματός του και φυσικά άλλους παράγοντες όπως ασθένειες που επηρεάζουν τις βασικές του ανάγκες. Στην περίοδο αυτή δεν παρατηρείται διαφορά μεταξύ των δυο φύλων. Επίσης δεν παρατηρούνται διατροφικές ελλείψεις αν τα παιδιά λαμβάνουν τις απαραίτητες θερμίδες για τις καθημερινές τους ανάγκες και καταναλώνουν τρόφιμα από μια μεγάλη ποικιλία τροφίμων που περιλαμβάνει πολλά φρούτα και λαχανικά.
Γενικά η μέση ενεργειακή κατανάλωση για παιδιά 4-6 ετών είναι: 100-110 KCAL/ Kg σωματικού βάρους ενώ για παιδιά 7-10 : 70-100 KCAL/ Kgσωματικού βάρους
Το ζενίθ της ανάπτυξης των παιδιών παρουσιάζεται συνήθως στις ηλικίες μεταξύ 11-15 ετών στα κορίτσια και 13-16 στα αγόρια. Οι διατροφικές απαιτήσεις σε αυτή τη φάση διαφέρουν πολύ όπως διαφέρει και η καθημερινή πρόσληψη τροφής. Συνήθως όμως ο μέσος όρος πρόσληψης τροφής των εφήβων είναι ικανοποιητικός .Ένα σημαντικό πρόβλημα αυτής της ηλικίας είναι οι διατροφικές διαταραχές που πλήττουν συνήθως τα κορίτσια, τα οποία στην προσπάθειά τους να μοιάσουν στα πρότυπά τους, ακολουθούν επικίνδυνες δίαιτες από μερικής μέχρι πλήρους νηστείας(νευρική ανορεξία).
Επιπρόσθετα το άγχος και οι συναισθηματικές διαταραχές είναι κάποιοι λόγοι για τους οποίους μπορεί να έχουμε μεγάλη ενεργειακή διαφορά μεταξύ των ημερών. Άλλοι λόγοι είναι η έμμηνος ρύση, οι μολύνσεις, η νευρικότητα , οδοντικά ή δερματικά προβλήματα (ακμή) που μπορούν να αλλάξουν τις διατροφικές προτιμήσεις και την όρεξη των εφήβων.
Οι πιο συχνές διατροφικές ελλείψεις που παρατηρούνται είναι κυρίως σε σίδηρο και ασβέστιο. Στους εφήβους είναι πολύ συχνή η αναιμία από έλλειψη σιδήρου λόγω του αυξημένου όγκου αίματος και της αυξημένης μυϊκής μάζας κατά την ανάπτυξη. Ενώ στην παιδική και την προεφηβική ηλικία η μυϊκή μάζα είναι περίπου ίδια για τα 2 φύλα , στην εφηβεία τα αγόρια έχουν πιο γρήγορη εναπόθεση μυϊκού ιστού από τα κορίτσια καταλήγοντας σε σχεδόν διπλάσια. Τα κορίτσια από την άλλη λόγω αύξησης του σωματικού τους βάρους και την έναρξη της εμμήνου ρύσεως έχουν κι αυτά αυξημένες ανάγκες σε σίδηρο.
Όσον αφορά το ασβέστιο , η επίτευξη μέγιστης οστικής μάζας κατά την παιδική και εφηβική ηλικία είναι σημαντική για την πρόληψη οστεοπόρωσης αργότερα. Οι μεγαλύτερη απορρόφηση ασβεστίου γίνεται μεταξύ 10-14 ετών στα κορίτσια και 12-16 στα αγόρια. Εκτός από την πρόσληψη ασβεστίου από τις τροφές(γαλακτοκομικά προϊόντα κυρίως), απαραίτητα για τη δημιουργία των οστών είναι η βιταμίνη-D, ο φώσφορος και η άσκηση.
Η κατανάλωση υγιεινών snack μεταξύ των κυρίως γευμάτων είναι πολύ σημαντική τόσο για τα παιδιά, όσο και για τους εφήβους , διότι συμβάλλει στη διατήρηση του γλυκαιμικού δείκτη σε σταθερά επίπεδα και οδηγεί στη βελτίωση της πνευματικής και σωματικής απόδοσης στο σχολείο αλλά και στις εξωσχολικές δραστηριότητες.
Παρακαλούμε κατά την ηλεκτρονική αναδημοσίευση οποιουδήποτε περιεχομένου να αναγράφετε την πηγή με ενεργό σύνδεσμο προς το oloigiatopaidi.gr . Ευχαριστούμε!